Wymiarowane ograniczniki przepięć
Ograniczniki przepięć są wymiarowane wg konkretnego rozmieszczenia w sieci. W praktyce oznacza to, że zabezpieczenie wyprowadzenia zasilania różni się od zabezpieczenia złącza linii napowietrznych i kabli zasilających przyłączeniowych lub linii i transformatora. Decyzje co do wymiarowania tych elementów zabezpieczających podejmuje projektant.
Dobór napięcia znamionowego Uc ograniczników
Napięcie znamionowe, charakterystyka woltamperowa i wszystkie parametry napięciowe ogranicznika są zależne od wysokości zainstalowanej kolumny warystorów. Z kolei dobór napięcia pracy Uc ma zasadniczy wpływ na wszelkie parametry napięciowe.
Niepoprawny dobór napięcia Uc ogranicznika może mieć negatywny wpływ na jego funkcje:
Jeśli wybrane zostanie niskie Uc, napięcie resztkowe Ures, a wraz z nim ryzyko awarii urządzenia zabezpieczanego korzystnie niskie. Z drugiej strony występuje podwyższone ryzyko zmęczenia cieplnego zamontowanych ograniczników tymczasowym przepięciem, a prawdopodobieństwo awarii będzie wysokie.Wybierając wysokie Uc będziemy mieli pomijalne ryzyko awarii ograniczników w wyniku przepięć, ale wysoki poziom napięcia resztkowego Ures będzie oznaczał wyższe prawdopodobieństwo uszkodzenia zabezpieczanych urządzeń.
Właściwy dobór napięcia ciągłego pracy Uc ograniczników powinien być równoznaczny z optymalnymi parametrami ochrony, tj. równowagą zagrożeń dla dostaw energii z obu przyczyn.
Parametry ochrony można podnieść poprzez podłączenie ograniczników jak najbliżej urządzenia chronionego, stosując jak najkrótsze przewody łączące. Ograniczniki obniżają przepięcie do wartości poziomu ochrony Up. Parametr ten charakteryzuje zdolność ograniczenia napięcia przez urządzenie ochrony przed przepięciami na jego zaciskach przyłączeniowych. Wartość ta musi być wyższa od najwyższej zmierzonej wartości napięcia ograniczonego podczas aplikacji impulsu o określonym kształcie i wartości szczytowej. Kolejnym ważnym parametrem jest napięcie resztkowe (rezydualne) Ures, które jest wartością szczytową napięcia na zaciskach ogranicznika podczas przepływu odprowadzanego prądu udarowego.
Charakterystyka zabezpieczeń przeciwprzepięciowych sieci nn i WN
W napowietrznych sieciach dystrybucyjnych nn i WN należy przede wszystkim chronić urządzenia przed przepięciami atmosferycznymi. Przepięcia łączeniowe osiągają znacznie niższe poziomy napięcia i natężenia prądu niż atmosferyczne.
W sieciach kablowych niepołączonych z sieciami napowietrznymi najwyższe impulsy napięcia występują w wyniku zwarć lub operacji łączeniowych.
Priorytetowym zadaniem środków ochronnych, w pełni uzasadnionym ze względów ekonomicznych, jest poprzez instalację ochronników przeciwprzepięciowych chronić urządzenia podłączone do sieci nn (WN) przed zniszczeniem w wyniku udaru, a równocześnie wytworzyć warunki do ochrony całej sieci poprzez odpowiednie obniżenie wartości przepięcia.
Zasady rozmieszczania i podłączania w sieciach nn
Ogranicznik przepięć można zastosować w 1-fazowych i 3-fazowych sieciach TNC, TNS, IT i TT. Standardowo podłącza się je pomiędzy fazę, a przewód zabezpieczający (uziemiający) PE (lub PEN w sieciach TNC w miejscu jego uziemienia). W przypadkach, gdy przewód ten nie jest dostępny, konieczne jest zastosowanie odpowiedniego uziomu o długości co najmniej 1 m. Projektowanie i wykonywanie uziemienia przeprowadza się zgodnie z PNE 33 0000‑1 i PNE 33 0000‑7.
Ogólne zasady podłączania ograniczników WN
- Ograniczniki przepięć i urządzenie, które ma być chronione, muszą być uziemione we wspólnym systemie uziemiającym. Połączenie galwaniczne pomiędzy zaciskami uziemiającymi ograniczników a uziemieniem urządzenia zabezpieczanego musi być jak najkrótsze.
- Łączna długość a i b przewodów połączeniowych ograniczników z urządzeniem chronionym musi być możliwie jak najkrótsza.
- Zaleca się, aby we wszystkich przypadkach przewód b był jak najkrótszy lub co najmniej krótszy od przewodu a.
- Do wykonywania podłączeń przewody płaskie są lepsze od okrągłych, ponieważ przy tym samym przekroju mają niższą indukcyjność i ubytki transmisji impulsów przepięcia są w ich przypadku niższe. Minimalny przekrój przewodu podłączającego wynosi 16 mm2.